Eind oktober 1918 werden er zeven Engelse krijgsgevangenen in Zottegem gelogeerd. Ze waren gevangen genomen in Kortrijk en verbleven in de Egmontstad op 21 en 22 oktober.
De soldaten kregen er meer dan een korst brood. Een overvloedige maaltijd, wijn en sigaren werden hen – en hun Duitse ‘begeleiders’ – aangeboden door Irène Bovyn, waardin van de herberg "De Kleine Leeuw”, gelegen op de hoek van de Markt en de Stationsstraat.
Uiterst rechts: "De Kleine Leeuw” (verz. Stad Zottegem. Centrum voor Streekgeschiedenis)
We kennen haar royaal gebaar door drie bronnen: foto’s, een brief van soldaat Walter Griesbach én een dankbetuiging van het Britse Ministerie van Buitenlandse Zaken.
In maart 1919 schrijft soldaat Walter Griesbach vanuit Engeland aan Irène Bovyn. We nemen de belangrijkste passages over.
"Op 21 en 22 oktober laatstleden hebt u 7 Engelse soldaten, die door de Duitsers gevangen genomen waren in Kortrijk, zeer vriendelijk en attent onthaald. U zal mij beter herkennen op de foto.
Ik sta in het midden van de groep en draag een decoratielintje op mijn jas. Ik beloofde u te schrijven. Ik ben u zeer dankbaar om naar mijn familie te schrijven dat ik gevangen genomen werd. Zij ontvingen uw brief vóór het officiële bericht.
Ik zal nooit uw grote goedheid vergeten, al het voedsel en wijn, de sigaren enz. die u ons gegeven heeft, dit waren de 2 meest aangename dagen tijdens mijn verblijf in België, en op een dag zou ik Sottegem opnieuw willen bezoeken en u nog eens terugzien.
Ik kan vermelden dat ik beide exemplaren van die foto’s verloren heb, zou u dus zo vriendelijk willen zijn mij het adres van de fotograaf te geven? Ik zal hem schrijven voor 2 nieuwe kopieën van elke postkaart, of zou u mij een kopie van elk kunnen toesturen, als u dit zou doen zou ik inderdaad zeer blij zijn.”
De foto die hij bij zijn brief voegde, bleef niet bewaard. Wel een uit die foto gelicht detail van Griesbach.
De beide foto’s, waarnaar in de brief wordt verwezen, werden vermoedelijk gemaakt door fotograaf Edgard Van Wambeke en werden als postkaart gedupliceerd. In potlood werd op elke foto genoteerd: "7 British Prisoners of War. Sottegem 22nd October 1918”. Eén foto vermeldt bijkomend "chacun une carte a 3 ½ heures”.
Op de ene foto poseren de krijgsgevangenen samen met de Duitsers en de Zottegemse gastheren.
Griesbach is vermoedelijk de vierde soldaat van de tweede rij.
De tweede foto toont het ganse gezelschap aan een rijk gedekte tafel. Onze soldaat zit uiterst rechts. Het is duidelijk een herberg: rechts bovenaan een reclame voor ‘Hulstkamp. Vieux Schiedam’. Ongetwijfeld is dit "De Kleine Leeuw”.
Hoe het komt dat de krijgsgevangenen hier zomaar rijkelijk kunnen tafelen, is niet te duiden.
Irène Bovyn kreeg voor haar geste alvast een felicitatieschrijven van de Britse minister van Buitenlandse Zaken.
Soldaat Walter George Alexander Griesbach was Lance Corporal bij The Sherwood Foresters (Nottinghamshire and Derbyshire Regiment). Hij werd naar het krijgsgevangenenkamp van Dülmen (Wetsfalen) gevoerd, van waaruit hij op 28 oktober 1918 aan zijn toekomstige vrouw liet weten:
"I am quite well”.
Hij trouwde in 1919. Op 27 september gaf hij, in zijn geboortestad Woolwich, Lilian Alice Louise Wilson zijn jawoord.
Walter Griesbach met zijn vrouw Lilian en zijn dochters Josephine en Pauline in 1929-1930 (verz. Michael Roberts)
Walter overleed in 1951.
Epiloog
De foto’s en de archiefstukken kwamen door een toeval opnieuw samen. Jean Van Steenberghe schonk een deel van het archief van zijn vader Michel aan het Centrum voor Streekgeschiedenis, grotendeels stukken die verband houden met "De Vrienden van het Museum” [van het Kasteel van Egmont] waarvan Michel Van Steenberghe voorzitter was.
Jaren later gaf Jean Van Steenberghe ons in het kader van onze research naar de Groote Oorlog in Zottegem een aantal foto’s uit het archief van zijn vader. Samen getuigen ze van een wonder verhaal in oktober 1918.